Bóng đá Anh, đặc biệt là Premier League, luôn sôi sục với những pha bóng đỉnh cao, những bàn thắng mãn nhãn và cả những kịch tính đến nghẹt thở. Nhưng kể từ khi công nghệ Video Assistant Referee (VAR) được áp dụng, một yếu tố mới đã len lỏi vào từng trận đấu, mang theo cả hy vọng về sự công bằng lẫn những tranh cãi không hồi kết. Không thể phủ nhận VAR đã giúp sửa chữa nhiều sai lầm rõ ràng, nhưng cũng chính nó lại là nguồn cơn của Những Trận đấu Có Quyết định VAR Gây Tranh Cãi Nhất, khiến người hâm mộ phải đặt dấu hỏi về tính hiệu quả và sự nhất quán. Liệu VAR có thực sự là “công lý” tuyệt đối, hay chỉ là một công cụ phức tạp khác làm tăng thêm gia vị cho những cuộc khẩu chiến bất tận trên các diễn đàn và quán bia?
Hãy cùng thethaohomnay.com nhìn lại những khoảnh khắc mà VAR đã trở thành tâm điểm của sự chú ý, những tình huống mà ranh giới giữa đúng và sai trở nên mong manh hơn bao giờ hết.
VAR Ra Đời: Kỳ Vọng và Thực Tế Trái Ngược?
Khi VAR được giới thiệu lần đầu tại Premier League vào mùa giải 2019/20, sự kỳ vọng là rất lớn. Người ta mong đợi công nghệ sẽ loại bỏ những “bàn thắng ma”, những pha phạm lỗi thô bạo bị bỏ qua, hay những quả penalty oan uổng. Mục tiêu là giảm thiểu tối đa các sai sót trắng trợn của trọng tài chính, mang lại sự công bằng cho trận đấu.
Tuy nhiên, thực tế lại không hoàn toàn màu hồng. VAR, dù được vận hành bởi con người trong một phòng điều khiển hiện đại, vẫn không tránh khỏi những phán quyết gây tranh cãi. Sự thiếu nhất quán trong cách áp dụng luật, những tình huống “vùng xám” khó phân định, hay thậm chí là những sai sót kỹ thuật (như việc kẻ vạch việt vị) đã biến VAR từ một giải pháp thành một phần của vấn đề. Nhiều người hâm mộ cảm thấy VAR làm mất đi cảm xúc tự nhiên của trận đấu, với những khoảng lặng chờ đợi quyết định và những pha ăn mừng bị “bẻ còi” đầy tiếc nuối.
Điểm Mặt Những Trận Đấu Có Quyết Định VAR Gây Tranh Cãi Nhất Premier League
Lịch sử ngắn ngủi của VAR tại Anh đã chứng kiến không ít những tình huống khiến báo chí tốn nhiều giấy mực và cộng đồng mạng dậy sóng. Dưới đây là một vài ví dụ tiêu biểu cho những trận đấu có quyết định VAR gây tranh cãi nhất:
Liverpool vs Tottenham Hotspur (Tháng 9/2023): Bàn thắng “ma” của Luis Diaz
Đây có lẽ là một trong những sai lầm VAR nghiêm trọng và đáng tiếc nhất lịch sử Premier League. Luis Diaz của Liverpool đã đưa bóng vào lưới Tottenham khi tỷ số đang là 0-0. Trọng tài biên phất cờ báo việt vị, và VAR vào cuộc kiểm tra. Điều không tưởng đã xảy ra: Tổ VAR, đứng đầu là Darren England, xác nhận quyết định trên sân là… “check complete” (kiểm tra hoàn tất), nhưng lại hiểu nhầm rằng bàn thắng đã được công nhận ban đầu. Họ không hề can thiệp để sửa lỗi việt vị rõ ràng là không hề tồn tại của Diaz.
“Đó là một lỗi giao tiếp nghiêm trọng, một sai lầm không thể chấp nhận ở cấp độ này,” nhiều chuyên gia bóng đá đã phải thốt lên.
Kết quả là Liverpool bị từ chối một bàn thắng hoàn toàn hợp lệ, và sau đó phải nhận thêm 2 thẻ đỏ, cuối cùng thua trận 1-2 đầy cay đắng. PGMOL (Cơ quan quản lý trọng tài chuyên nghiệp Anh) sau đó đã phải công khai xin lỗi Liverpool vì “sai sót nghiêm trọng của con người”.
Phòng VAR đang xem xét lại tình huống ghi bàn của Luis Diaz trong trận Liverpool vs Tottenham Hotspur gây tranh cãi
Arsenal vs Brentford (Tháng 2/2023): Sai lầm kẻ vạch việt vị
Trong bối cảnh Arsenal đang dẫn đầu cuộc đua vô địch, trận hòa 1-1 với Brentford ngay trên sân nhà Emirates thực sự là một cú sốc. Đáng nói hơn, bàn gỡ hòa của Ivan Toney bên phía Brentford lẽ ra đã không được công nhận nếu VAR làm đúng nhiệm vụ. Trọng tài VAR Lee Mason đã quên không kẻ vạch việt vị đối với Christian Norgaard – người đã kiến tạo cho Toney ghi bàn từ một tình huống cố định. Norgaard rõ ràng đã đứng dưới hàng thủ Arsenal. Sai lầm này khiến Arsenal đánh rơi 2 điểm quý giá, và gián tiếp ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc đua song mã với Manchester City. Lee Mason sau đó đã phải rời PGMOL.
Tottenham Hotspur vs Manchester City (Tháng 8/2019): Bóng chạm tay và luật mới
Ngay trong mùa giải đầu tiên VAR được áp dụng, trận đấu giữa Spurs và Man City đã tạo ra tranh cãi lớn liên quan đến luật bóng chạm tay. Gabriel Jesus đã ghi bàn thắng quyết định ở phút bù giờ, mang về chiến thắng 3-2 cho Man City. Tuy nhiên, VAR vào cuộc và phát hiện bóng đã chạm tay Aymeric Laporte trước khi đến chân Jesus. Theo luật mới áp dụng khi đó, bất kỳ tình huống chạm tay nào dẫn đến bàn thắng, dù vô tình hay không, đều bị thổi phạt. Bàn thắng bị từ chối, trận đấu kết thúc với tỷ số hòa 2-2. Quyết định này, dù đúng luật vào thời điểm đó, đã gây ra sự phẫn nộ vì tính máy móc và có phần khắc nghiệt, khiến luật bóng chạm tay sau đó phải được điều chỉnh lại.
Cầu thủ Manchester City phản ứng với trọng tài sau khi bàn thắng của Gabriel Jesus bị VAR từ chối vì lỗi chạm tay của Laporte trong trận gặp Tottenham
West Ham vs Chelsea (Tháng 4/2021): Thẻ đỏ khó hiểu của Fabian Balbuena
Trong nỗ lực phá bóng, hậu vệ Fabian Balbuena của West Ham đã có pha tiếp xúc bằng gầm giày với bắp chân của Ben Chilwell bên phía Chelsea sau khi bóng đã đi hết đường biên. Trọng tài chính ban đầu không thổi phạt, nhưng VAR đã gọi ông ra xem lại màn hình. Sau khi xem xét, trọng tài quyết định rút thẻ đỏ trực tiếp cho Balbuena vì cho rằng đó là pha bóng bạo lực. Quyết định này gây tranh cãi dữ dội vì Balbuena dường như không cố ý và đó là hệ quả tự nhiên của động tác phá bóng. Nhiều cựu cầu thủ và chuyên gia cho rằng đó là một thẻ đỏ quá nặng tay, một ví dụ điển hình cho việc VAR can thiệp quá sâu vào những tình huống không rõ ràng.
Manchester United vs Crystal Palace (Tháng 9/2020): Quả penalty và thủ môn bước lên vạch
Trận đấu này chứng kiến một tình huống penalty khá hy hữu. VAR xác định Victor Lindelof để bóng chạm tay trong vòng cấm và cho Crystal Palace hưởng phạt đền. Jordan Ayew thực hiện không thành công. Tuy nhiên, VAR lại can thiệp một lần nữa, xác định thủ môn David de Gea đã bước cả hai chân lên khỏi vạch vôi trước khi Ayew chạm bóng. Quả penalty được thực hiện lại, và Wilfried Zaha đã không mắc sai lầm nào. Dù quyết định này đúng luật, nhưng việc “soi” kỹ đến từng milimet chuyển động của thủ môn khiến nhiều người cảm thấy VAR đang làm mất đi tính nhân văn của bóng đá. Đây cũng là một trong những trận đấu có quyết định VAR gây tranh cãi nhất về việc áp dụng luật một cách cứng nhắc.
Tại Sao Những Quyết Định VAR Này Lại Gây Tranh Cãi Dữ Dội?
Vậy nguyên nhân sâu xa nào khiến những quyết định của VAR lại tạo ra những làn sóng phản đối mạnh mẽ như vậy?
Sự Thiếu Nhất Quán Trong Áp Dụng là Gì?
Đây là vấn đề lớn nhất. Cùng một loại tình huống (ví dụ: bóng chạm tay, pha vào bóng 50/50) nhưng lại có những quyết định khác nhau ở các trận đấu khác nhau, thậm chí bởi cùng một tổ trọng tài VAR. Điều này khiến người hâm mộ và cả các cầu thủ, HLV cảm thấy luật chơi không công bằng và khó đoán định. Sự nhất quán là yếu tố then chốt để xây dựng niềm tin, và VAR đang thất bại ở điểm này.
Yếu Tố Con Người Vẫn Chi Phối Như Thế Nào?
Dù là công nghệ, VAR vẫn được vận hành bởi con người. Các trọng tài VAR cũng có thể mắc lỗi nhận định, chịu áp lực, hoặc bị ảnh hưởng bởi cách diễn giải luật chủ quan. Sai lầm như trong trận Liverpool vs Tottenham là minh chứng rõ ràng cho thấy yếu tố con người vẫn có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, bất chấp sự hỗ trợ của công nghệ.
VAR Ảnh Hưởng Đến Cảm Xúc Trận Đấu Ra Sao?
Những khoảng dừng kéo dài để chờ đợi quyết định VAR làm nguội đi sự hưng phấn của trận đấu. Niềm vui vỡ òa khi ghi bàn có thể bị dập tắt bởi một lá cờ việt vị được kẻ sau đó vài phút. Sự hồi hộp chờ đợi đôi khi biến thành nỗi thất vọng và ức chế, làm thay đổi dòng chảy cảm xúc tự nhiên vốn có của bóng đá. Các CĐV trên sân gocbongda.net đôi khi không hiểu chuyện gì đang xảy ra, làm giảm trải nghiệm xem trực tiếp.
Luật Chơi Phức Tạp và Thay Đổi Có Gây Khó Khăn Không?
Luật việt vị, luật bóng chạm tay liên tục được IFAB (Ủy ban Luật bóng đá quốc tế) điều chỉnh, đôi khi khiến chính những người trong cuộc cũng cảm thấy bối rối. Việc áp dụng những thay đổi này thông qua VAR càng làm tăng thêm sự phức tạp và tiềm ẩn những cách hiểu khác nhau, dẫn đến tranh cãi.
Màn hình lớn trên sân vận động Premier League hiển thị thông báo 'VAR Decision: No Goal' sau một tình huống gây tranh cãi
VAR Đã Thay Đổi Bóng Đá Anh Như Thế Nào?
Không thể phủ nhận VAR đã mang lại một số thay đổi tích cực. Những lỗi việt vị rõ ràng hay những pha bóng bạo lực kín đã được xử lý tốt hơn. Số lượng các quyết định sai lầm rõ ràng có thể đã giảm đi. Tuy nhiên, cái giá phải trả là sự xuất hiện của những tranh cãi mới, phức tạp hơn và đôi khi còn gay gắt hơn. VAR đã thay đổi cách cầu thủ phòng ngự (luôn phải chú ý cánh tay), cách trọng tài điều hành trận đấu, và cả cách người hâm mộ thưởng thức bóng đá. Nó tạo ra một lớp “kiểm duyệt” mới, khiến mọi pha bóng đều có thể bị mổ xẻ dưới kính hiển vi.
Tương Lai Của VAR: Cần Cải Thiện Điều Gì?
Để lấy lại niềm tin và giảm bớt tranh cãi, VAR cần có những cải tiến đáng kể:
- Nâng cao tính nhất quán: Cần có những hướng dẫn rõ ràng, cụ thể hơn cho trọng tài VAR về cách diễn giải các tình huống, đặc biệt là những pha bóng “vùng xám”. Việc đào tạo và đánh giá trọng tài VAR cần được thực hiện nghiêm ngặt hơn.
- Cải thiện giao tiếp: Quy trình giao tiếp giữa trọng tài chính và tổ VAR, cũng như việc thông báo quyết định cho khán giả trên sân và xem truyền hình cần minh bạch và nhanh chóng hơn. Việc công bố đoạn ghi âm trao đổi của tổ VAR (như PGMOL đã làm sau vụ Liverpool-Tottenham) là một bước đi đúng hướng.
- Ứng dụng công nghệ mới: Công nghệ việt vị bán tự động (SAOT) đã được thử nghiệm và cho thấy tiềm năng giảm thời gian kiểm tra và tăng độ chính xác. Việc áp dụng rộng rãi công nghệ này có thể giải quyết một phần vấn đề.
- Xác định rõ ngưỡng can thiệp: VAR chỉ nên can thiệp vào những lỗi rõ ràng và hiển nhiên. Việc “soi” quá kỹ những lỗi tiểu tiết hoặc những tình huống 50/50 đang làm mất đi bản chất của trận đấu.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. VAR là gì và hoạt động ra sao ở Premier League?
VAR là viết tắt của Video Assistant Referee (Trợ lý trọng tài video). Đây là một đội ngũ trọng tài xem lại các tình huống quan trọng của trận đấu qua video từ một phòng điều khiển tập trung (Stockley Park), và tư vấn cho trọng tài chính nếu phát hiện lỗi rõ ràng hoặc tình huống nghiêm trọng bị bỏ lỡ.
2. Trọng tài chính có thể tự xem lại VAR không?
Có. Đối với các quyết định mang tính chủ quan cao (như thẻ đỏ trực tiếp, penalty), trọng tài VAR thường sẽ khuyến nghị trọng tài chính ra khu vực xem lại bên ngoài sân (Referee Review Area – RRA) để tự mình đánh giá tình huống trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.
3. Những loại tình huống nào VAR có thể can thiệp?
VAR chỉ can thiệp vào 4 loại tình huống có thể thay đổi trận đấu:
- Bàn thắng/không bàn thắng (lỗi việt vị, bóng chạm tay, phạm lỗi trước khi ghi bàn…).
- Penalty/không penalty.
- Thẻ đỏ trực tiếp (không phải thẻ vàng thứ hai).
- Nhầm lẫn cầu thủ khi rút thẻ.
4. Quyết định VAR gây tranh cãi nhất lịch sử Premier League là gì?
Rất khó để chọn ra một quyết định duy nhất, nhưng vụ việc từ chối bàn thắng hợp lệ của Luis Diaz (Liverpool vs Tottenham, 2023) do lỗi giao tiếp của tổ VAR được xem là một trong những sai lầm nghiêm trọng và gây tranh cãi bậc nhất cho đến nay.
5. Liệu VAR có làm mất đi tính hấp dẫn của bóng đá không?
Đây là một cuộc tranh luận không hồi kết. Một số người cho rằng VAR làm gián đoạn cảm xúc và sự tự nhiên của trận đấu. Số khác lại tin rằng sự công bằng mà VAR hướng tới là quan trọng hơn, dù đôi khi phải hy sinh một phần cảm xúc. Thực tế, VAR đang làm thay đổi cách chúng ta xem và cảm nhận bóng đá.
Kết bài
VAR rõ ràng là một phần không thể thiếu của bóng đá hiện đại, nhưng hành trình để công nghệ này thực sự trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực và được chấp nhận rộng rãi vẫn còn nhiều chông gai. Những trận đấu có quyết định VAR gây tranh cãi nhất không chỉ là những sự cố đơn lẻ, mà còn phản ánh những thách thức sâu sắc trong việc cân bằng giữa công nghệ, luật lệ và yếu tố con người trong môn thể thao vua. Hy vọng rằng, với những cải tiến liên tục, VAR sẽ ngày càng hoàn thiện, giảm thiểu tranh cãi và góp phần mang lại sự công bằng trọn vẹn hơn cho bóng đá Anh.
Còn bạn, bạn nghĩ sao về VAR và những quyết định gây tranh cãi của nó? Quyết định nào khiến bạn cảm thấy “khó đỡ” nhất? Hãy chia sẻ ý kiến của mình ở phần bình luận bên dưới nhé!
